จากรายงานแนวโน้มหรือทิศทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่ม (Future Trends in Food and Drink 2014) ของ RTS Resource Ltd. ซึ่งได้ศึกษาและพบว่าพฤติกรรมการบริโภคผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มของผู้บริโภคในปัจจุบัน เริ่มมีการปรับตัวและเปลี่ยนแปลงไป ทั้งการให้ความสำคัญกับคุณภาพ รสชาติ ราคา และความรู้สึกพึงพอใจที่ได้รับจากการบริโภคผลิตภัณฑ์อาหารหรือเครื่องดื่มนั้นๆ
โดยแนวโน้มที่น่าสนใจและถือเป็นทิศทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารหรือเครื่องดื่ม ประกอบด้วย Natural Highs หรือการให้ความสำคัญกับการใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติเป็นหลัก, One Step Convenience หรือการพัฒนารูปแบบอาหารสำเร็จรูป ประเภท Ready Meals ให้ผู้บริโภคได้มีส่วนร่วมในการปรุงหรือประกอบอาหารก่อนการบริโภค, Foraged Ingredients คือ การใช้วัตถุดิบพิเศษที่มีตามธรรมชาติ และฤดูกาล เป็นวัตถุดิบหลักหรือส่วนผสมสำคัญในอาหารสำเร็จรูป, Flavour – Full Benefits ให้คุณค่ากับรสชาติของอาหารโดยไม่ส่งผลเสียต่อสุขภาพของผู้บริโภค และ Next Generation Proteins หรือการเพิ่มปริมาณโปรตีนจาก
ธรรมชาติในผลิตภัณฑ์อาหารมากขึ้น
ทั้งนี้ เพื่อเป็นแนวทางการศึกษาและเตรียมความพร้อมต่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารสำหรับผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมอาหารของไทยต่อไป
………………………………………………………………….
จากรายงานเกี่ยวกับแนวโน้มหรือทิศทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มในอุตสาหกรรมอาหาร (Future Trends in Food and Drink 2014) ของ RTS Resource Ltd. แห่งประเทศอังกฤษ ซึ่งได้ศึกษา และพบว่า พฤติกรรมการบริโภคผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มของผู้บริโภค (โดยเฉพาะในกลุ่มชาติสมาชิกสหภาพยุโรป) มีความเปลี่ยนแปลงไป โดยให้ความสำคัญกับคุณภาพ รสชาติ ความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจ และความเชื่อมั่นในกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มของผู้ประกอบการ ที่ให้คุณค่ากับความพอใจของผู้บริโภคเพิ่มมากขึ้น
โดยผลการศึกษาของรายงานดังกล่าว ได้แสดงให้ทราบว่าอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม จะมีแนวโน้มหรือทิศทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้เป็นที่ยอมรับและต้องการของผู้บริโภค ดังนี้
1. Natural Highs
ผลการศึกษาพบว่า ผู้บริโภคจะให้ความสนใจในผลิตภัณฑ์อาหาร ซึ่งมีวัตถุดิบและส่วนผสมจากธรรมชาติเป็นหลัก ร่วมกับส่วนผสมอื่นๆ ที่ให้โปรตีน (Protein) และวิตามิน (Vitamin) โดยปราศจาก Caffeine เป็นส่วนผสม ที่ผู้บริโภคจะสามารถบริโภคเพื่อให้พลังานหรือเพื่อการผ่อนคลายความเครียด (Relaxation) ได้เพิ่มมากขึ้น
นอกจากนี้ ผลิตภัณฑ์ Natural Highs จะไม่ใช่ผลิตภัณฑ์อาหารหรือเครื่องดื่มที่มีจำหน่ายภายในร้านอาหารเพื่อสุขภาพเท่านั้น แต่จะเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีวางจำหน่ายในร้านค้าปลีกหลักของช่องทางการจัดจำหน่ายทั่วไป เช่นเดียวกับผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มหรือของว่างที่ซื้อหาได้สะดวก เช่น ผลิตภัณฑ์ Wewi (Organic soda with Amazonian Guarana) หรือ Alova (เครื่องดื่มจากว่านหางจระเข้) ของ NovaMex เป็นต้น
2. One Step Convenience
One Step Convenience หรือในความหมาย คือ ผลิตภัณฑ์อาหารสำเร็จรูปในขั้นตอนเดียว แต่ไม่ได้หมายถึง ผลิตภัณฑ์อาหารสำเร็จรูป ประเภท Ready Meals ซึ่งผู้บริโภคไม่ต้องตระเตรียมส่วนผสมหรือเครื่องปรุงใดๆ เพียงทำให้สุกก่อนบริโภคเท่านั้น
แต่สำหรับผลิตภัณฑ์อาหารประเภท One Step Convenience จะเป็นผลิตภัณฑ์อาหารที่ให้ผู้บริโภคมีความรู้สึกมีส่วนร่วมในการปรุงอาหารมากขึ้น เช่น การตัด หั่น ล้าง ก่อนนำไปปรุงเป็นอาหารเพื่อการบริโภค โดยใช้เวลาไม่เกิน 30 – 40 นาที
One Step Convenience นอกจากจะเป็นผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อให้ความรู้สึกมีส่วนร่วมในการปรุงอาหารแก่ผู้บริโภคแล้ว ยังเป็นทางเลือกใหม่ต่อผู้บริโภคที่เชื่อว่าผลิตภัณฑ์อาหารประเภท Ready Meals มีไขมัน และเกลือสูง ซึ่งไม่เป็นผลดีต่อสุขภาพในระยะยาว และในปัจจุบันได้มีผู้ประกอบการในผลิตภัณฑ์อาหารประเภท Ready Meals ที่พัฒนาและปรับปรุงรูปแบบผลิตภัณฑ์เป็น One Step Convenience บ้างแล้วเช่นกัน เช่น Maggi So Juicy ของ Nestlé หรือ Uncle Ben’s (Rice Time Korma) ของ Mars เป็นต้น
3. Foraged Ingredients
คือ ผลิตภัณฑ์อาหารประเภท Ready Meals หรือ One Step Convenience ที่มีส่วนผสมของวัตถุดิบพิเศษที่หาได้จากธรรมชาติในแต่ละฤดูกาลและท้องถิ่น เช่น สาหร่ายทะเล, เห็ด Truffle หรือ Roseship เช่น ผลิตภัณฑ์ Cauliflower Truffle Macaroni Cheese ของ Heston from Waitrose เป็นต้น
4. Flavour – Full Benefits
คือ แนวโน้มการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารที่ให้ทั้งความอร่อย และไม่ส่งผลเสียต่อสุขภาพของผู้บริโภค ซึ่งสอดคล้องกับผลการวิจัยในอุตสาหกรรมอาหารเกี่ยวกับรสชาติของอาหารที่ดี ไม่ได้มีผลเสียต่อสุขภาพเสมอไป
ดังนั้น การพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารในปัจจุบันและอนาคต จึงไม่ใช่เพียงการมุ่งเน้นถึงปัจจัยด้านสุขภาพของผู้บริโภคเท่านั้น แต่ผู้ประกอบการสามารถที่จะเติมแต่งส่วนผสมที่เหมาะสม และไม่ส่งผลเสียต่อสุขภาพ ให้ผลิตภัณฑ์อาหารมีรสชาติที่น่าสนใจ และเป็นที่พอใจของผู้บริโภคได้เพิ่มขึ้น เช่น Kashi Hummus Crisps ของ Kellogg’s เป็นต้น
5. Next Generation Proteins
โดยรายงานดังกล่าว ระบุให้ทราบถึงความสนใจของผู้บริโภคในผลิตภัณฑ์อาหารที่ให้โปรตีน (Proteins) จากธรรมชาติในปริมาณที่มากขึ้น โดยเฉพาะโปรตีนจากไข่ ที่จะทำให้ผู้บริโภคเกิดความรู้สึกที่ดีต่อผลิตภัณฑ์อาหารนั้นๆ มากกว่าผลิตภัณฑ์อาหารที่ให้คาร์โบไฮเดรต (Carbohydrate) ในปริมาณสูง
แต่ทั้งนี้ แนวโน้มดังกล่าว ยังคงต้องศึกษาและพิจารณาต่อไปในอีกระยะหนึ่ง
ผลิตภัณฑ์อาหารในอุตสาหกรรมอาหารของไทย นับเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมหลักของประเทศ ที่มีความได้เปรียบทั้งในด้านแหล่งวัตถุดิบที่หลากหลาย และการปรุงเป็นผลิตภัณฑ์อาหารรูปแบบต่างๆ ที่ให้รสชาติเป็นที่พอใจของผู้บริโภคในระดับนานาประเทศ
ดังนั้น แนวโน้มหรือทิศทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มในอุตสาหกรรมอาหารต่างๆ ข้างต้น และรวมถึงผลการศึกษา วิเคราะห์ และวิจัย ด้านความพึงพอใจในผลิตภัณฑ์อาหารหรือเครื่องดื่มของผู้บริโภค จากหน่วยงานหรือสถาบันต่างๆ นับเป็นสิ่งที่ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมอาหารต้องให้ความสนใจและติดตาม เพื่อประโยชน์ต่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารให้เป็นที่ยอมรับและต้องการของตลาดโลกอย่างยั่งยืน
แหล่งที่มา : อุตสาหกรรมพัฒนามูลนิธิเพื่อสถาบันอาหาร